Roulant Savery
De boom die Roelant Savery uitkoos voor deze ets bood hem de gelegenheid zich uit te leven in ontelbare details. Hij bracht met fijne lijntjes en arceringen op een klein metaalplaatje (12 x 13 cm) de knoestige woudreus in beeld. Voor de afbeelding baseerde Savery zich waarschijnlijk op directe waarneming buiten in de natuur. Savery behoorde tot een van de eerste kunstenaars die de natuur ingingen om te tekenen. Het bewerken en afdrukken van de etsplaat gebeurde op het atelier van de kunstenaar(bron Rijksmuseum)
 |
| Rolant Savery, Knoestige bomen bij een moeras, ets, 1610 |
Voor Mondriaan, pionier van de moderne kunst, was de boom een tijd lang een onderwerp van studie. Zijn vroege werk is sterk gebaseerd op de waarneming: hij schilderde wat hij zag. Geleidelijk aan ging hij steeds abstracter schilderen, totdat er alleen horizontale en verticale lijnen overbleven.
 |
| Van links naar rechts: De Rode Boom, 1908, De Grijze boom, 1911, Bloeiende Appelboom, 1912 |
Van Gogh schreef in een van zijn brieven over onderstaande tekening: "... in deze tekening heb ik eenzelfde gevoel proberen te leggen als in een menselijk figuur ... Krampachtig en hartstochtelijk probeert de boom zich vast te wortelen in de aarde ... die zwarte knorrige wortels met hun knoesten ... drukken iets uit van de 'strijd des levens'." Ook in zijn andere expressieve 'boom'werken kan men veel verschillende sfeer- en gevoelsstemmingen aflezen.
 |
| Vincent van Gogh, Boomwortels in een zandgrond, 1882 |
 |
| Van boven naar onder, van links naar rechts Landschap met knotwilgen, 1887, Knotwilgen bij zonsondergang, 1888, Amandelbloesem, 1890, Boomwortels, 1890 |
Erik Odijk noemt zijn monumentale tekeningen ‘kleien met houtskool’.
Odijks werk is duidelijk: bos, woud, oerwoud, steen. Niets is verzonnen, alles wordt eerst vastgelegd op de foto, in bossen overal ter wereld. Zijn landschappen ademen een romantisch verlangen naar de woeste natuur. Overal zijn kleine takjes, blaadjes, schaduwen. De doorwerktheid is belangrijk. De weergave van de natuur is in kleur en contrast heftiger dan de werkelijkheid. Kijk hier voor zijn ander werk.
 |
| BCBP, houtskool en pastel,253 x 808 cm |
In 2006 schilderde David Hockney maandenlang op locatie in Woodgate Woods, een bos in Yorkshire, Engeland. Steeds vanaf dezelfde plek, schilderde hij dezelfde uitsnede op enorme doeken. Je ziet de wisseling van de seizoenen, van het licht en de weersomstandigheden.
 |
| Van links naar rechts van onder naar boven: maart/april, mei, 6 en 9 november 2006 |
 |
| Hockney ter plekke aan het werk in het bos. |
Onderstaand tafereel lijkt levensecht, maar heeft nooit bestaan. Ruud van Empel stelde 'zijn' bos zorgvuldig samen op de computer en maakte gebruik van vele digitale beelden. In allerlei parken, bossen in Nederland en België fotografeerde hij planten en bomen. Vervolgens combineerde hij details uit deze foto's tot digitale fotocollages, zodat een nieuwe, niet bestaande werkelijkheid ontstond.
Study in Green oogt als een oud decorstuk met heldere kleuren en veel details. Het lijkt te mooi om waar te zijn. Alles is tot stand gekomen door manipulatie en montage. De kunstmatige sfeer maakt het geheel vervreemdend. Bekijk zijn andere werken hier.
 |
| Ruud van Empel, Study in Green # 1, foto, 85 x 120 cm, 2003 |
 |
| Ruud van Empel, Theatre # 1, foto 120 x 120 cm, 2010 |
Jarenlang heeft ze bomen getekend, gefotografeerd, geborduurd, levensgroot op wanden geschilderd en warm ‘aangekleed’ om ze te beschermen. Aan het eind van deze periode maakte ze 45 kleine borduurwerken die tezamen Nimmermeer vormen. Het zijn soms tere, soms stevige voorstellingen, op het eerste gezicht uitgevoerd in zwart-wit. Maar er blijkt wel degelijk met kleur te zijn gewerkt. Voorzichtige draadjes groen en bruin geven een nauwelijks waarneembaar, maar beeld versterkend accent.
 |
| Noëlle Cuppens, Nimmermeer, 2009 |
 |
| Noëlle Cuppens, Rendez-vous, installatie met drie knotwilgen in de tuin van het GuidoGazelle museum in Brugge tijdens de kunstmanifestatie Kantlijnen in 2008. |
